دانلود پایان نامه رشته روانشناسی
بررسی اصول آموزش و پرورش خلاقیت
مقدمه:
در این پایان نامه در مورد ساختار مغز و عملكرد آن انواع و ابعاد تفكر بحث شده است. سپس تعاریف خلاقیت از دیدگاههای مختلف و سپس فرایند خلاقیت و نظریههای مطرح در این زمینه كه چگونه به مرور زمان این نظریات شكل واقعبینانهتری به خود میگیرند مورد بررسی قرار گرفتند بعد از بیان مقدمات مطلب در مورد خلاقیت، به خصوصیات افراد خلاق توجه شده است تا به صورت ملموستری با كم و كیف ویژگیهای افراد خلاق آشنایی پیدا كنیم و نیازهای آنها را بشناسیم با عواملی كه باعث تقویت و رشد بیش از بیش افراد در این زمینه میشود آشنا شویم. و از زوایای گوناگون درونی و بیرونی شرایط محیطی مفید و مؤثر، در رشد خلاقیت مورد بررسی قرار گرفته شده است.
شیوهها و تكنیكهایی كه بعد از شناخت این عوامل میتوان برای بهبود و تربیت بهتر افراد بكار برد را نام بردیم تا با توجه به اهمیت موضوع خلاقیت زمینه ای باشد برای سوق دادن جریان تعلیم و تربیت به سمت آموزش پویا ، تا فراگیر فعالانه در جریان آموزش شرکت کند و با مهیا شدن زمینه های بروز ایده های نو و بدیع توانائی خلاقیت و آفرینندگی را در خویش بارور کند . و در دوران تحصیل و زندگی این توانائی را بکار گیرد . با توجه به این مهم است که ضرورت شناخت شیوه ها و تکنیکهای درست و مناسب آموزش و تعلیم و تربیت افراد در مراکزی چون آموزش و پرورش و دانشگاه بیش از پیش اهمیت می یابد . زیرا می تواند اساس شکوفائی استعدادها و توانائیهای افراد را به نحو مطلوب فراهم سازد.برای تاكید بیشتر بر اهمیت آموزش خلاقیت ، آموزش عمومی خلاقیت ، آموزش خلاقیت در جهان و با تاكید بیشتر آموزش خلاقیت در كودكان مورد بحث قرار گرفته است . نكات قابل توجه در آموزش دانش آموزان آنچه مربی باید در رابطه مد نظر داشته باشدو محتوای درسی كه برای این آموزش موثر است از موارد توجه در این تحقیق است . اصول اساسی كه در پرورش آن لازم است را ذکر کردیم .
بعضی از عوامل به عنوان عوامل خاص، مورد تأكید بیشتر قرار گرفته تا بتوان پا به های یك كار خوب را پیریزی كرد.و وجود یا عدم وجود آنها را مانعی برای پیشرفت در زمینه خلاقیت احساس نكرد. بدین ترتیب، معیارهای زیادی برای كار ایجاد شده و موانع فكری زیادی هم بر طرف میشود. مثلاً داشتن سن بالا یا عدم تحصیلات رسمی، زن یا مرد بودن، مانعی برای كارهای خلاقانه محسوب نمیشود. حتی فرد میتواند با تلاش و مداومت زیاد، بر فشارهای اجتماعی نیز فائق آید. و به اهداف خود در این زمینه جامه عمل بپوشاند.
در ادامه با تأثیر خلاقیت بر عوامل مختلفی كه پیرامون زندگی خودمان وجود دارند و هر كدام زمینه مساعدی را برای شكوفائی فرد و جامعه فراهم میسازد آشنا میشویم. مانند خلاقیت و حل مسئله كه چه كاربردهای عملی در زندگی میتواند داشته باشد و یا خلاقیت پیشرفت تحصیلی و نیز توسعه اقتصادی كه توسعهای انجام نمیگیرد مگر اینكه افراد یك جامعه به اصول آن مجهز باشند. و از جمله اصول اولیهاش پرورش روحیه تفكر خلاق است. و خلاقیت و هنر كه درك لطافت را در روح افراد جامعه میدمد و در ادامه با شرایطی كه قدرت تصور خلاق را به حداكثر میرساند و با نقش بسیار مهم محرك عاطفی در پرورش خلاقیت آشنا میشویم مطلب بعدی موانع رشد خلاقیت است. كه در صورت عدم توجه به نكاتی كه باعث تقویت خلاقیت میشود ناخودآگاه زمینه از بین بردن خلاقیت را در افراد جامعه ایجاد خواهیم كرد.
و در ادامه مطلب به تأثیر عامل شانس پرداخته شده است كه تلاشی بیثمر نمیماند. در اكثر موارد كه اراده انسان موانع موجود را به تسلیم وامیدارد و نكته قابل ذكر اینكه خلاقیت فقط برای كارهای هنری و اقتصادی كه بیشتر عین و مملوسند بكار نمیرود بلكه میتواند یك طرز تفكر باشد كه فرد بر اساس آن بر مسائل و مشكلات فردی و خانوادگی و جامعه خود فائق میآید.
و بحث آخر سابقه پژوهش در خارج از كشور و در ایران را شامل میشود. در مجموع براساس مطالعات و تحقیقات انجام شده از زمینه خلاقیت نكات زیر در درك و توسعه بهتر مفهوم خلاقیت اهمیت ویژهای دارد.
1ـ خلاقیت امری توسعهپذیر است.
2ـ خلاقیت امری فردی است و ارزشیابی خلاقیت با ارزشیابی تواناییهای فردی توأم است.
3ـ خلاقیت از طریق حساسیت در درك مسائل قابل توسعه است.
4ـ خلاقیت از طریق آزمایش تجربه و كنكاش رشد میكند.
5ـ اندیشه تخیلی و تفكر مبتكرانه موجب برانگیختگی قدرت خلاقیت میشود.
6ـ خلاقیت با استقلال فكر و اعتماد به نفس همراه است. از اینرو برخورداری از اعتماد به نفس فردی برای رشد خلاقیت امری ضروری است.
7ـ خلاقیت از طریق بیان احساسات و تجربیات شخص غنیتر میگردد.
8ـ خلاقیت كنجكاوی برای داشتن و تجربه بسیاری از امور است.
کلمات کلیدی:
آموزش خلاقیت
پرورش خلاقیت
خلاقیت از دیدگاههای مختلف
پیشینه آموزش خلاقیت در ایران
فهرست مطالب
مقدمه3
بیان مسئله 6
ضرورت و اهمیت حرکت به سوی خلاقیت 8
اهداف تحقیق 10
تعریف مفاهیم و واژه ها12
مقدمه17
ساختار مغز و عملکرد آن18
تعاریف خلاقیت :25
1 . نگرشهای خاستگاهی :26
2 . نگرشهای فرایندی :27
رابطه هوش و خلاقیت 31
فرایند خلاقیت :36
مراحل والاس 37
مراحل اسبورن 39
مراحل تورنس 41
نظریه های خلاقیت :42
1. نظریه های جهان باستان42
2. نظریه های جدید فلسفی 44
3. نظریه های روان شناسی 45
4. روانکاوی جدید 46
خصوصیات افراد خلاق 49
نیازهای افراد خلاق 56
عوامل موثر در خلاقیت58
هوش 59
ویژگیهای شخصیتی61
خانواده63
مدرسه و دانشگاه و نقش آن در خلاقیت 65
نقش انگیزه های درونی و بیرونی در خلاقیت69
تاثیرات عوامل خاص بر خلاقیت :70
سن 70
جنس71
ارزشها و فشارهای اجتماعی 71
تحصیلات72
نقش کوشش در خلاقیت72
شرایط محیطی مطلوب برای خلاقیت 73
تكنیكهای خلاقیت و نو آوری74
یورش فكری75
مدل سینكتیكس 77
تكنیك دلفی ... 78
آموزش خلاقیت 87
الف : آموزش و پرورش عمومی خلاقیت87
آموزش خلاقیت در جهان 88
ب : آموزش خلاقیت در كودكان و دانش آموزان 89
نكات قابل توجه در آموزش خلاقیت به فراگیران93
آنچه مربی برای پرورش فكر خلاق باید انجام دهد 96
محتوای درسی فراگیر و ارتباط آن با خلاقیت 99
اصول اساسی در پرورش خلاقیت 107
عوامل موثر در پرورش خلاقیت 108
نقش امنیت و آزادی روانی در خلاقیت 113
خلاقیت و حل مسئله 115
خلاقیت و پیشرفت تحصیلی 117
خلاقیت و هنر 118
خلاقیت و توسعه اقتصادی 121
اثر محرک عاطفی در خلاقیت 122
شرایط لازم جهت استفاده حداکثر از قدرت تصور در خلاقیت 126
موانع خلاقیت 128
عامل شانس در کاوش در مسیر خلاقیت 127
با تصور خلاق می توان روابط شخصی را بهبود بخشید139
سوابق پژوهش در ایران 141
سوابق پژوهش در خارج 143
نتیجه گیری و جمع بندی147
منابع